Bir rivayete göre bir gün Osmanlı sultanı halkını tanımak için habersizce bir evin kapısını çalar. Uzunca sohbet ettikten sonra karnının aç olduğunu söyler. Ev sahibi utana sıkıla evinde olan en değerli malzemelerle yapılmış çorbayı pişirir. Sultan çorbayı çok beğenir adını sorar kadın “Dar hane“ (fakir çorbası) der. O günlerden bugünlere bu çorba tarhana olarak gelmiştir.
Türk mutfağının en kıymetli çorbası neredeyse her evin kurtarıcısıdır. Çok da önemli bir misyonu vardır; Anadolu kadınları şehirde yaşayan çoluk çocuğuna “kışlık” adı altına memleketinin otları, baharatı, bakliyatıyla fermente ederek yaptığı tarhanayı köyünden bir hediye olarak gönderir. Sırf yavruları, torunları ara sıra en azından çokça sağlık dolu bir çorba içsin, soğuk kış günlerinde içleri ısınsın diye…
Restoranlarda olmama sebebi bu olabilir mi? Sadece evlerimize sıcak yuvamıza ait bir çorba…
Çorbasının binlerce yıl geçmesine rağmen hala yapılmakta olması şaşırtıcı değil mi? Sanki ilk keşfedilmiş çorbaymış gibi. Bu sürekliliğini lezzetli ve doyurucu bir çorba olduğunun bir kanıtı olarak düşünüyorum.
Tarhanaya baktığınızda sanki portakallı ekmek kırıntılarına bakıyormuş gibi algılarsınız. Kuru granüllü bu karışım tahmininizden çok daha fazla element ve sağlık barındırıyor. Bunu birçok yerde paylaşmıştım ama tekrar anlatmak istiyorum. Tarhanayı biliyordum, ama yurtdışında Alman bir şeften aldığımız eğitim seminerinde üstüne çokça düşünene kadar çok da dikkatimi çekmemişti. Şefimiz sınav konusu haline getirecek kadar çok övgüler dizmişti Dar-hane’ye.
Her bölgenin neredeyse kendi Tarhanası vardır. Tarhana böyle olur diye bir şey söylemek zor. Tokat’a giderseniz daha kırmızıdır tarhana. Renginin kırmızıya yakın olması çorbanın yapımında doğru sayıda ve kalitede domates kullanıldığını gösterir. Malatya’ya giderseniz yoğurt ve yarma yoğundur ve rengi beyazdır. Ekşi sevenler için muhteşemdir ayrıca. Muğla’nın yörük kadınları nohutlu tarhana yapar ki tadına doyum olmaz. Sayısı 50’yi geçecek türde ve malzemede tarhana çeşidi vardır. Hepsinin en önemli özelliği fermente olmasıdır. Doğru ve sabırla yapılacak bir kurutma işlemi evlerinizi şifaya kavuşturacaktır.
Tarhana granülünü ılık bir suda pişirmeden önce 30 dakika kadar bekletmek, pişirirken size kolaylık sağlayacaktır. Pişirirken kaynayana kadar karıştırmak topaklanmayı önleyecektir. Kaynadıktan 5 dakika sonra ayrı bir yerde tereyağı ve nane kavrularak eklenirse tadını garanti edebilirsiniz. Tabi ek olarak bu kadar lezzetli bir çorbaya başka bir şey eklemeyi doğru bulmuyorum. Bazı yemeklerin olabildiğince sade ve güzel olduğuna inanıyorum.
MALZEMELER
- 200 gr Buğday unu (ihtiyaç duyulursa ekleyin)
- 1 adet Domates
- 1 adet Havuç
- 100 gr Ev yapımı yoğurt
- 100 gr Nohut
- 6 diş Sarımsak
- 2 adet Kuru soğan
- Bir tutam Dereotu
- Bir tutam Maydanoz
- 1 çay kaşığı Kaya tuzu
- Bir tutam Kekik
- Yarım yemek kaşığı Kırmızı toz biber
- 2 gr yaş maya
Not: Islak tutmayı ne kadar uzatırsanız o kadar da ekşiyecektir.
NASIL YAPILIR?
Sebzeleri kabaca doğradıktan sonra haşlayın (Domates hariç) maydanoz ve dereotunu sonradan ekleyin. Aynı şekil de nohutları da haşladıktan sonra blenderden geçirin. Un ile karıştırmadan önce soğumaya bırakın. Homojen bir şekil de karıştırın. Islak bir hamur elde edin üstü kapalı bir gün bekletin. Karışımı spatula yardımı ile alt üst yapıp karıştırın. Fırın tepsi içine yağlı kağıt serin üstüne karışımı dökün mümkün olduğunca eşit yayın. Karışımı tepsi de üstü açık yaklaşık 1 saat bekletin. Fırın en düşük derecesin de 30 derece gibi kurutmaya başlayın. Bu pratik tarifle sizlerde tarhanayı mutfaklarınızda yapabilirsiniz. Daha sonra kırıp parçalara bölüp saklayabilir yada blender yapıp toz haline getirebilirsiniz.
Tadınız tuzunuz kararın da olsun.
