Covid-19 pandemisi sosyal hayatın yanı sıra iş yaşantısını da direkt olarak etkiledi. Pandeminin ilk yılında çalışma krizini yönetebilmek adına pek çok iş yeri, Haberturk.com dahil uzaktan çalışma modeline geçti. Klasik modele alışan pek çok çalışan gibi ben de “Nasıl evden çalışmaya adapte olacağım?” derken yol ve hazırlanma için harcadığım saatleri kendime ayırınca duruma kısa sürede alıştım. Tabii bu dönemde iş arkadaşlarımla sözleşip aynı anda kahve yaparak uzaktan ‘durum tespiti’nde bulunmanın biraz komik gözüktüğünü söylemeden geçemeyeceğim.
Virüsün hafiflemesiyle pandemi öncesindeki hayata geri döndük elbette. Bu sefer de “Evden de çalışmak hiç fena değil ama işin sosyalleşme kısmı da var. Acaba ortasını bulup hibrit çalışma sistemine mi geçseydik?” derken bazı şirketler hibrit iş modeline adapte oldu bile.
Elbette hibrit çalışma modelinin çalışana ve işverene olumlu etkileri mevcut. Zira hibrit modelle İstanbul gibi kalabalık şehirlerde, çalışanlar trafikte daha az zaman geçirerek kendilerine daha fazla zaman ayırabiliyor. Dahası bu modelle çalışanlar gürültülü ofis ortamından uzaklaşarak işlerine daha fazla odaklanma imkanı buluyor. Hibrit çalışma, işveren için de daha az maliyetli bir çalışma modeli olarak kabul ediliyor.
KADINLARIN YÜKSELİŞİNİ ENGELLİYOR MU?
Öte yandan yöneticiler, hibrit çalışmanın kadınların kariyerlerinde yükselmelerini engelleyebileceğini belirtiyor. Araştırmalar, işverenlerin evden çalışanları özellikle de kadın çalışanları görmezden geldiğini gösteriyor.
The Guardian’da yer alan habere göre uzmanlar, Covid-19 sonrası işe dönüşle birlikte, işverenlerin çalışanı izleyememesinin veya iş yerinin hibrit çalışma için uygun sistem kuramamasının cinsiyete dayalı ücret ve terfi farkını artırdığına dair endişelerini dile getiriyor.
Bu durumun özellikle çocuk bakımı nedeniyle hibrit çalışma sistemini seçen kadınları daha çok etkilediği ifade ediliyor.
Birleşik Krallık merkezli profesyonel bir yönetim kurumu olan Chartered Management Institute tarafından (CMI) 1.300 yöneticiyle yapılan bir anket, erkek yöneticilerin kadın yöneticilerden daha çok ofisten çalıştığını (%48’e karşı %38) gösterdi.
Ankete katılan her beş yöneticiden ikisi (%40) esnek çalışanlarla çalışmayanlar arasında bir eşitsizlik olduğunu düşündüren görüş veya davranış gözlemlediklerini belirtti.
Araştırmada kadın yöneticilerin hibrit çalışma modelinin kariyer gelişimi yönünden olumsuz etkileyebileceğine inanma olasılığının erkek meslektaşlarına göre daha yüksek olduğu sonucu çıktı.
CMI’ın politika direktörü Anthony Painter, eğer işverenleri dikkatli değilse kadınların iş yerindeki birebir ilişkilerde geri kalacakları için kaybeden duruma düşebileceği görüşünde.
CMI’ın bulguları, hibrit modelle çalışan kadınların %60’ının toplantılardan dışlandıklarını hissettiklerini ortaya koyuyor. Bunun yanında çalışmaya katılan kadınların neredeyse yarısı kariyer gelişimi için uygun liderlerle çalışmamaktan dolayı endişe duyduğunu aktarıyor.
Hibrit çalışan kadınlar gayri resmi ancak önemli etkileşimlerden ve konuşmalardan daha fazla dışlandıklarını bildiriyor.
“KARİYER GELİŞİMİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ ENDİŞELENDİRİCİ”
King’s College London’ın Küresel Kadın Liderliği Enstitüsü Müdürü Prof. Rosie Campbell, hibrit çalışmanın kadınların kariyer gelişimi üzerindeki etkisinin ‘endişelendirici’ olduğunu ve konu hakkında daha fazla araştırma yapılması gerektiğini söylüyor.
Campbell, görünürlük ve fazla çalışmanın terfi ve fırsatları nasıl etkilediği konusunda işverenler arasında büyük farklılıklar olduğunu ekliyor ve şöyle devam ediyor:
“Finansal hizmetler gibi erkeklerin egemen olduğu yüksek prestije sahip sektörlerde, mümkün olduğunca ofise gitmek için gerçek bir baskı var ve bence bu kasıtlı olarak dışlayıcı.”
HİBRİT ÇALIŞMA MODELİ DAHA DİKKATLİ BİR ŞEKİLDE ORGANİZE EDİLMELİ
Campbell, ‘mevcut eşitsizliklerin’ güçlenmesini engellemek için hibrit çalışma modelinin daha dikkatli şekilde organize edilmesini öneriyor.
York Üniversitesi’nde Kıdemli Öğretim Görevlisi ve Eşit Ebeveynlik Projesi’nin (Equal Parenting Project) Eş Direktörü Sarah Forbes’a göre, erkek çalışanların hibrit model için ikna edilmemesi halinde esnek çalışma modeli pandemi öncesi seviyelere dönebilir.
Londra merkezli İşçi Sendikaları Kongresi’nde kadın memuru olan Nikki Pound, esnek çalışmaya erişebilenler arasında ‘sınıf ayrımı’ olduğunu savunuyor. Pound, daha yüksek ücretli, ‘profesyonel’ rollerde olan ofis çalışanlarının pandemiden bu yana daha fazla esneklik kazandığını fakat sağlık, perakende ve konaklama sektörlerinde vardiyalı çalışanların, işverenlerinin ihtiyaçlarına fayda sağlayan çalışma modellerini kabul etmeye zorlandığını ifade ediyor.
HİBRİT ÇALIŞANLAR DAHA MUTLU
Hibrit sistem ile ilgili çok daha detaylı incelemede bulunulması gerekse de merkezi San Jose, Kaliforniya’da bulunan Amerikalı çok uluslu bir ağ teknolojileri şirketi Cisco’nun Avrupa, Orta Doğu ve Afrika’yı kapsayan Global Hibrit Çalışma Araştırması’na göre, hibrit çalışanlar daha kendilerini daha mutlu ve sağlıklı hissediyor.
– Araştırmaya katılanların yüzde 39’u, ailelerine, arkadaşlarına ve evlerindeki hayvan dostlarına ayıramadıkları zamana, hibrit/uzaktan çalışma sayesinde yeniden kavuştuğunu söylüyor.
– Yüzde 67’si hibrit çalışma modelinin aile ilişkilerini iyileştirdiğini, yüzde 46’sı ise arkadaşlık ilişkilerinin güçlendiğini belirtiyor.
– Ulaşım, kıyafet masrafları ya da kahve-yemek gibi küçük giderler hesaplandığında, araştırmaya katılanların yüzde 69’u uzaktan çalışırken tasarruf yaptığını ekliyor.
– Ankete katılan çalışanların yüzde 53’ü hibrit ve uzaktan çalışma modelinin ruh sağlığına iyi geldiğini savunuyor.
– Katılımcıların yüzde 78’inden fazlası hibrit çalışma sayesinde daha mutlu olduklarını bildiriyor.
– Araştırmaya katılanların yüzde 60’ı hibrit model sayesinde, daha çok egzersiz yapabildiklerini ve yeme-içme alışkanlıklarını değiştirdikleri için fiziksel olarak daha sağlıklı olduklarını aktarıyor.
