Meze kelimesi Farsça bir kelime ve lezzet anlamına gelen maza kelimesinden türemiş. Türkiye’de Meze demek, güzel sofraların başında toplanıp sevdiklerimizle saatlerce tatlı tatlı sohbet etmek demek. Meze genelde doymak için yenmez, rakıya eşlik etmesi için hazırlanır. Kültür ve Turizm Bakanlığı’na bağlı turizm platformu goturkey.com’da yer alan ifadeye göre meze; rakının tadını çıkarmak ve ağzınızdaki tadı şenlendirmek için hazırlanır ve yenir. Hatta pek çok kişi, sohbetin rakınıza eşlik edecek en iyi meze olduğunu iddia edebilir. Haklıdır da. Masa başında toplanmadan, derin mevzulara girmeden rakı ve mezenin tadı çıkmaz. Bu, Türk insanı için bir yaşam biçimidir.
Meze kültürü Türkiye’de çok yaygındır ve çeşidi boldur
Günümüzde meze kültürü meyhanelerde ve restoranlarda çok yaygındır. Masaya küçük tabaklarla gelen ve masadaki herkes tarafından paylaşılan sıcak ve soğuk yemeklerdir. Her türlü içeceğin yanına meze çıkarılabilir. Başta rakı olmak üzere Türk şarapları da mezelere harika eşlikçi olur. Yoğurtlu otlar, turşu, ezine peyniri, kavun, zeytinyağlı sebze yemekleri, zeytinyağlı sarma, haydari, lakerda, roka salatası, domates ve soğan salatası, közlenmiş patlıcan salatası, marine edilmiş balık, ahtapot salatası, karides söğüş, sotelenmiş yabani otlar, pilaki, fava, zeytin, şakşuka, közde patlıcan salatası, kereviz salatası, zeytinyağlı enginar en güzel meze örnekleridir. Meze sofrasının asit, yağ ve tuz oranının da dengeli olması icab eder. Mezelerle birlikte kızarmış ekmek servis edilir.
Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın açıkladığı en iyi 10 meze listesinde bakın neler var: Fava, mercimek köftesi, deniz börülcesi, ezme, çerkez tavuğu, paçanga, pastırmalı humus, içli köfte, karides güveç, balık kokoreç. Şimdi biraz detaylara bakalım.
MEZELERDE TOP 10
Soğuk mezeler
1. Fava
Türk mutfağındaki meze kültürü basit malzemelerden en iyi şekilde yararlanmak üzerine kuruludur. Türk mutfağının en sevilen mezeleri arasında yer alan fava bakla ezmesi olarak da bilinir. İç bakladan yapılan bir mezedir. Bakla pişirilir, ezilir ve ardından kare şeklinde servis edilir. Taze soğan, limon, dereotu ve bir tutam zeytinyağı ile servis edilen bu yemek klasik ve doyurucu bir mezedir. Tarifini aşağıda bulabilirsiniz.
2. Mercimek Köftesi
Mercimek köftesi çok sık yapılan bir mezedir. Sadece meze değil misafir ağırlamak için de hazırlanan çok pratik ve doyuruzu bir tariftir. Mercimekten yapılır. Mercimek haşlanır, ezilir. Domates sosu, taze doğranmış maydanoz ve taze soğan ile köfte şekline getirilir. Mercimek köftesi sadece vejeteryan değil aynı zamanda vegandır ve ülke genelinde yaygın olarak tüketilir.
3. Deniz Börülcesi
Bir deniz bitkisidir. Türkiye’nin kıyı şeridi çok geniş olduğu için neredeyse tüm yıl boyunca her mevsim deniz börülcesi bulabilirsiniz. Yapılması en popüler zamanlar yaz aylarıdır. Deniz börülcesi haşlanır ve dalları soyulur. Rendelenen sarımsak, limon suyu ve zeytinyağında marine edilerek doğal lezzetinin ortaya çıkması sağlanır.
4. Ezme
Domatesten yapılan ezmeyi ister kahvaltıda tüketin ister akşam meze olarak masaya yerleştirin. Domatesin bol olduğu mevsimde, büyük boy ve sulu domateslerden yapılan meze çok lezzetli olur. Domates, biber, acı biber, soğan, sarımsak ve otlar ince ince doğranır; limon suyu, nar ekşisi ve zeytinyağı eklenerek karıştırılır.
5. Çerkes Tavuğu
Kıyılmış tavuk ve doğranmış cevizden yapılan çerkez tavuğu oldukça doyurucu bir mezedir. İçine taze otlar eklenir, tadı yoğundur ve lezizdir. Diğer mezelerin çoğundan daha ilginç bir dokusu vardır.
Sıcak mezeler
1. Paçanga
İster 5 çayında, ister akşam yemeğinde, ister meze olarak rakı yanına. Böreklerin şahı paçangadır. Beyaz peynir ve pastırmanın etrafına sarılan ve hafifçe kızartılan ince hamurdan yapılır. Doyurucudur. Dışı çıtır çıtır olur, içi ise pastırma ve erimiş peynirin mutlu bir karışımı olur.
2. İçli Köfte
İçli köfte, doyurucu bir meze seçeneği ya da hareket halindeyken sağlıklı bir atıştırmalıktır. Kıyma, soğan, ceviz ve bazen kuş üzümü ile kavrulur ve daha sonra bulgur, patates ve baharat karışımı ile kaplanmadan önce top haline getirilir. Altın rengi haline gelen toplar kızartılır ve kahverengiye döner. Dış kabuğu gevrek olan içli köftenin içi et dolgusuyla doyurucudur.
3. Pastırmalı Humus
Türkiye’de pastırmalı humus yaygın olarak tüketilen sıcak bir mezedir. Humus, fırından çıkarılmış sıcakken üstüne ince bir pastırma tabakası serilerek servis edilir. Elinize bir dilim kızarmış ekmek alarak tabağın başına geçin, hayal kırıklığına uğramayacaksınız!
4. Karides Güveç
Karides güveç, doyurucu ve nefis bir yemektir ve mezedir. Sıcak servis edilir. Taze karides, tereyağı ve sarımsak sosuyla pişirilir. Köpüren tabakla sıcak sıcak masaya gelir. Bu mezede, üzerinde sarımsaklı tereyağ gezdirilmiş karides başroldedir.
5. Balık Kokoreç
Geleneksel kokoreç ile karıştırılmaması gereken balık kokoreç, baharat, domates, soğan ve biberle bolca tatlandırılmış ince doğranmış balıktır. Taze, lezzetli ve doyurucu bir mezedir. Sıcak servis edilir.
